Польза леса на татарском языке
Язгы урманга “файдалы сәяхәт”.
Белгәнебезчә, быел экологик культура һәм әйләнә-тирә мохитне саклау елы. Шул исәптән балалар бакчаларында да күп эшләр алып барыла. Мин дә бу чараны үз эш тәҗрибәмнән тәкъдим итәм.
Тәрбияче:
- Без бик бай илдә яшибез. Бөтен нәрсә бар бездә: яшел урманнар, киң елгалар, иксез-чиксез кырлар һәм башкалар.
- Балалар, мин сезгә язгы бер көнгә сәяхәт тәкъдим итәм. Без башта урманга барып кайтырбыз. Ә мин сезгә дөрес юнәлеш аңлатып барам. Сез ишетеп һәм күреп, дөрес хәрәкәт ясарга тиеш. (Интерактив такта һәм флешкага язылган тавышлар һәм күренешләр).
- Туры җирдән барабыз (берни үзгәрми, берәр көйгә тыныч барабыз; тактада — язгы күренеш).
- Күпер аша (физкультура бүлмәсеннән әсбаплар алып, берәр көйгә бару; тактада – күпердән атлап бара торган балалар).
- Инеш аша сикерәбез (инеш тавышы һәм рәсеме).
- Кинәт җил чыкты (җил тавышына чүгәләп бару).
- Карагыз әле керпе үз балалары белән гөмбәләр эзли (керпеләрне күркеләрдән ясыйбыз; балалар “еланчык” (“змейка”) сыман йөгерәләр).
- Ташлы бер җиргә килеп җиттек (балалар ташлардан яки ташлар булмаса, пробкаларда йөриләр).
- Таудан менәбез (шул ук күперләр яки баскыч).
- Юлыбызда калын урман, ботаклаклар аша үтәргә кирәк (балалар ярымкыршау аша чүгәлиләр).
- Балалар, килеп җиттек , ахрысы. Менә кояш та күренде. Кулыбызны болгыйк әле.
- Ә урманда без нәрсәләрне очрата алабыз?
- Кошларны, агачларны, хайваннарны.
- Менә сезгә табышмаклар. Җавапларын интерактив тактада тикшерәбез.
1) Язын йокыдан торгач,
Лап-лап йори урман буйлап. Аю
2) Ботактан-ботакка сикерә,
Үзе егылмый, ботакны да сындырмый. Тиен.
3) Ап-ак тун кия кышын,
Соры тун кия җәен. Куян.
4) Хәйләкәр, матур, өлгер.
Бар эшкә дә ул җитез. Төлке.
5) Көндез йокласа —
Төнлә ауга чыга. Ябалак.
6) Энәле бер түгәрәк
Гөмбә тапса, бигрәк мәзәк. Керпе.
7) Аны усал диләр,
Төсе соры диләр. Бүре.
8) Кыш көнне ял итсә,
Яз көнне яфрак чыгара. Агач, куак.
- Балалар, ә кошлар һәм хайваннар ничек кычкыралар икән? Менә мин дә сезгә аларның тавышларын тыңларга тәкъдим итәм. (Балалар йөргән төркеменә карап тавышлар сайлана. Интернетта тавышлар бик күп. Аның рәсемен һәм тавышын туры китереп интерактив тактадан тикшерәбез. 2нче кечкенәләр төркеменә: кәк-күк, карга, сыерчык, чычык, күгәрчен, ябалак тавышларын һәм рәсемнәрен алырга була. Хайваннардан – аю, бүре, керпе, поши).
- Ә сезнең кошлар, хайваннар, үсемлек дөньясы нәрсә турында сөйләшкәннәрен ишетәсегез киләме?
- Әйе.
- Игътибар белән тыңлагыз.
Чәчәк булып киенгән бер бала чыга.
Күп көч җыеп быел чыктым мин, балалар.
Каты җир астыннан чыгарга авыр булган, сабыйлар.
Таптамагыз, өзмәгез мине, балалар.
Бәхетле җәй көтсен иде мине, сабыйлар.
Минем дә бик орлык чәчәсе килә, балалар.
Үземнең төремне дәвам итәсем килә, сабыйлар. (Ике кызыл сызык белән сызылган табличкалар; мәсәлән, чәчәк һәм кул яки чәчәк һәм аяк)
Агач булып киенгән бер бала чыга.
Мин әле бик кечкенә, ләкин күп күргән нәрсә.
Кешеләр, тимәгез миңа – мин тере нәрсә.
Машина газын көн саен исним мин,
Ә ботагымны сындырсалар,
Берничә төн елыйм мин.
Җир астымдагы төбемне дә пычраталар,
Төрле начар сүзләр дә язалар.
Кешеләр, әле соң түгел, уйлагыз! (Шулай ук сызылган пычранган агач төбе).
Мин кечкенә куян малае, балалар.
Куркып кына йөрим урманда, сабыйлар.
Берзаман аучы килеп чыкмасмы, балалар?
Мылтыгын күреп котым чыкмасмы, сабыйлар?
Безгә хайванннарга тимәгез, куркытмагыз, балалар! (Табличкага урман һәм мылтык төшерергә була).
Мин очып йөрим, балалар.
Бөтен нәрсә күреп йөрим, сабыйлар.
Миңа зыян китерә башласагыз – мин очып китәм, балалар.
Ә минем дусларым, — агачлар һәм үләннәр,
Куаклар һәм чәчәкләр – оча алмаслар шул, сабыйлар.
Әйдәгез, табигатьне саклыйк, аңа зыян китермик, балалар.
Аны көн саен “үстерик” һәм “дәвалыйк”, сабыйлар! (Кош оясы һәм кул).
Балалар, нәтиҗә ясыйк әле.
(Балаларның җаваплары).
- Урман тормышына кысылырга ярамый. Алар тынычлыкта гына яши алалар.
Тәрбияче:
— Сәяхәтебезне дәвам итәбез. Мин сезгә агач җыярга тәкъдим итәм. “Агач җый”. (Шулай ук баланың йөргән төркеменә сайлана. Зурларга – каен, имән, өрәңге агачларын ике өлешкә бүлеп (кәүсә һәм яфракларга); ә кечкенә төркемнәргә – өч агачны чыгарып, үрнәк янына яфракларны эзләп басарга кушарга була).
- Ә хәзер безгә бакчабызга кайтырга вакыт җитте. Шул ук юлдан барабыз, ләкин маршрутны кирегә үзгәртәбез (урман ботаклары, тау, ташлы җир, “керпеләр аша”, җил, инеш, күпер, туры җир). Карагыз әле, балалар, безнең суганыбыз да утыртылмаган. Әйдәгез әле, суган утыртып карыйк. Кем чыга? (Тәрәзә төбенә утыртабыз).
- Бүлмәдәге гөлләребез көн саен сөендерә. Әйдәгез әле, аларны ничек дөрес итеп карарга табличкалардан карыйк. (Без дүшәмбе көнне балалар белән бергә чәчәкләргә су сибәбез, шул вакытта аларның үсү үзенчәлекләренә төшенәбез). Карагыз әле, савыт-сабадагы берничә чәчәккә. Мин аларның табличкаларын алып куйдым. Сез аларга үсәр өчен нинди шартлар кирәклеген искә төшерәсез һәм билгеле бер чәчәккә туры килгән табличканы куясыз. (Мәсәлән, фиалка , суны төбенә сибәбез, тузанны щётка белән чистартабыз, туры кояш нурларына куймыйбыз; бәләкәчләргә тагын фикус һәм яран чәчәкләрен алырга була). Нәтиҗә дә ясыйк.
Балаларның җаваплары:
Тәрбияче:
- Һәрбер чәчәккә билгеле бер “тәрбия” кирәк. Чәчәк үстерер өчен дә бик күп нәрсә белергә кирәк. Алдагы бирем “Пазл җый”. (Чәчәк, агач, кош яки хайван рәсемен өлешләргә кисеп җыярга тәкъдим итәбез. Икенче кечкенәләр төркемнәренә дүрт өлеш тә җитәрлек).
- Булдыргансыз, балалар. Соңгы биремебез “Орлыкның үсеш үзенчәлекләре”. (“Мәктәп – 2100” күрсәтмәлелегендә кыярның үсеше бар. Шуны яки интернеттан башка орлыкның үсешен алып, дөрес тәртипне тактага беркетү. Уртанчы төркемнәрне интерактив тактада эшләтергә була).
- Балалар, бүгенге сәяхәтебез сезгә ошадымы? Нәрсә белән ошады? Рәхмәт сезгә, балалар. Мин сезнең белән горурланам. Сез апагызны игътибар белән тыңлыйсыз икән. Сез безнең табигатебезне сакларсыз дип ышанып калам.
Источник
Язгы урманга “файдалы сәяхәт”.
Белгәнебезчә, быел экологик культура һәм әйләнә-тирә мохитне саклау елы. Шул исәптән балалар бакчаларында да күп эшләр алып барыла. Мин дә бу чараны үз эш тәҗрибәмнән тәкъдим итәм.
Тәрбияче:
- Без бик бай илдә яшибез. Бөтен нәрсә бар бездә: яшел урманнар, киң елгалар, иксез-чиксез кырлар һәм башкалар.
- Балалар, мин сезгә язгы бер көнгә сәяхәт тәкъдим итәм. Без башта урманга барып кайтырбыз. Ә мин сезгә дөрес юнәлеш аңлатып барам. Сез ишетеп һәм күреп, дөрес хәрәкәт ясарга тиеш. (Интерактив такта һәм флешкага язылган тавышлар һәм күренешләр).
- Туры җирдән барабыз (берни үзгәрми, берәр көйгә тыныч барабыз; тактада – язгы күренеш).
- Күпер аша (физкультура бүлмәсеннән әсбаплар алып, берәр көйгә бару; тактада – күпердән атлап бара торган балалар).
- Инеш аша сикерәбез (инеш тавышы һәм рәсеме).
- Кинәт җил чыкты (җил тавышына чүгәләп бару).
- Карагыз әле керпе үз балалары белән гөмбәләр эзли (керпеләрне күркеләрдән ясыйбыз; балалар “еланчык” (“змейка”) сыман йөгерәләр).
- Ташлы бер җиргә килеп җиттек (балалар ташлардан яки ташлар булмаса, пробкаларда йөриләр).
- Таудан менәбез (шул ук күперләр яки баскыч).
- Юлыбызда калын урман, ботаклаклар аша үтәргә кирәк (балалар ярымкыршау аша чүгәлиләр).
- Балалар, килеп җиттек , ахрысы. Менә кояш та күренде. Кулыбызны болгыйк әле.
- Ә урманда без нәрсәләрне очрата алабыз?
- Кошларны, агачларны, хайваннарны.
- Менә сезгә табышмаклар. Җавапларын интерактив тактада тикшерәбез.
1) Язын йокыдан торгач,
Лап-лап йори урман буйлап. Аю
2) Ботактан-ботакка сикерә,
Үзе егылмый, ботакны да сындырмый. Тиен.
3) Ап-ак тун кия кышын,
Соры тун кия җәен. Куян.
4) Хәйләкәр, матур, өлгер.
Бар эшкә дә ул җитез. Төлке.
5) Көндез йокласа –
Төнлә ауга чыга. Ябалак.
6) Энәле бер түгәрәк
Гөмбә тапса, бигрәк мәзәк. Керпе.
7) Аны усал диләр,
Төсе соры диләр. Бүре.
8) Кыш көнне ял итсә,
Яз көнне яфрак чыгара. Агач, куак.
- Балалар, ә кошлар һәм хайваннар ничек кычкыралар икән? Менә мин дә сезгә аларның тавышларын тыңларга тәкъдим итәм. (Балалар йөргән төркеменә карап тавышлар сайлана. Интернетта тавышлар бик күп. Аның рәсемен һәм тавышын туры китереп интерактив тактадан тикшерәбез. 2нче кечкенәләр төркеменә: кәк-күк, карга, сыерчык, чычык, күгәрчен, ябалак тавышларын һәм рәсемнәрен алырга була. Хайваннардан – аю, бүре, керпе, поши).
- Ә сезнең кошлар, хайваннар, үсемлек дөньясы нәрсә турында сөйләшкәннәрен ишетәсегез киләме?
- Әйе.
- Игътибар белән тыңлагыз.
Чәчәк булып киенгән бер бала чыга.
Күп көч җыеп быел чыктым мин, балалар.
Каты җир астыннан чыгарга авыр булган, сабыйлар.
Таптамагыз, өзмәгез мине, балалар.
Бәхетле җәй көтсен иде мине, сабыйлар.
Минем дә бик орлык чәчәсе килә, балалар.
Үземнең төремне дәвам итәсем килә, сабыйлар. (Ике кызыл сызык белән сызылган табличкалар; мәсәлән, чәчәк һәм кул яки чәчәк һәм аяк)
Агач булып киенгән бер бала чыга.
Мин әле бик кечкенә, ләкин күп күргән нәрсә.
Кешеләр, тимәгез миңа – мин тере нәрсә.
Машина газын көн саен исним мин,
Ә ботагымны сындырсалар,
Берничә төн елыйм мин.
Җир астымдагы төбемне дә пычраталар,
Төрле начар сүзләр дә язалар.
Кешеләр, әле соң түгел, уйлагыз! (Шулай ук сызылган пычранган агач төбе).
Мин кечкенә куян малае, балалар.
Куркып кына йөрим урманда, сабыйлар.
Берзаман аучы килеп чыкмасмы, балалар?
Мылтыгын күреп котым чыкмасмы, сабыйлар?
Безгә хайванннарга тимәгез, куркытмагыз, балалар! (Табличкага урман һәм мылтык төшерергә була).
Мин очып йөрим, балалар.
Бөтен нәрсә күреп йөрим, сабыйлар.
Миңа зыян китерә башласагыз – мин очып китәм, балалар.
Ә минем дусларым, – агачлар һәм үләннәр,
Куаклар һәм чәчәкләр – оча алмаслар шул, сабыйлар.
Әйдәгез, табигатьне саклыйк, аңа зыян китермик, балалар.
Аны көн саен “үстерик” һәм “дәвалыйк”, сабыйлар! (Кош оясы һәм кул).
Балалар, нәтиҗә ясыйк әле.
(Балаларның җаваплары).
- Урман тормышына кысылырга ярамый. Алар тынычлыкта гына яши алалар.
Тәрбияче:
– Сәяхәтебезне дәвам итәбез. Мин сезгә агач җыярга тәкъдим итәм. “Агач җый”. (Шулай ук баланың йөргән төркеменә сайлана. Зурларга – каен, имән, өрәңге агачларын ике өлешкә бүлеп (кәүсә һәм яфракларга); ә кечкенә төркемнәргә – өч агачны чыгарып, үрнәк янына яфракларны эзләп басарга кушарга була).
- Ә хәзер безгә бакчабызга кайтырга вакыт җитте. Шул ук юлдан барабыз, ләкин маршрутны кирегә үзгәртәбез (урман ботаклары, тау, ташлы җир, “керпеләр аша”, җил, инеш, күпер, туры җир). Карагыз әле, балалар, безнең суганыбыз да утыртылмаган. Әйдәгез әле, суган утыртып карыйк. Кем чыга? (Тәрәзә төбенә утыртабыз).
- Бүлмәдәге гөлләребез көн саен сөендерә. Әйдәгез әле, аларны ничек дөрес итеп карарга табличкалардан карыйк. (Без дүшәмбе көнне балалар белән бергә чәчәкләргә су сибәбез, шул вакытта аларның үсү үзенчәлекләренә төшенәбез). Карагыз әле, савыт-сабадагы берничә чәчәккә. Мин аларның табличкаларын алып куйдым. Сез аларга үсәр өчен нинди шартлар кирәклеген искә төшерәсез һәм билгеле бер чәчәккә туры килгән табличканы куясыз. (Мәсәлән, фиалка , суны төбенә сибәбез, тузанны щётка белән чистартабыз, туры кояш нурларына куймыйбыз; бәләкәчләргә тагын фикус һәм яран чәчәкләрен алырга була). Нәтиҗә дә ясыйк.
Балаларның җаваплары:
Тәрбияче:
- Һәрбер чәчәккә билгеле бер “тәрбия” кирәк. Чәчәк үстерер өчен дә бик күп нәрсә белергә кирәк. Алдагы бирем “Пазл җый”. (Чәчәк, агач, кош яки хайван рәсемен өлешләргә кисеп җыярга тәкъдим итәбез. Икенче кечкенәләр төркемнәренә дүрт өлеш тә җитәрлек).
- Булдыргансыз, балалар. Соңгы биремебез “Орлыкның үсеш үзенчәлекләре”. (“Мәктәп – 2100” күрсәтмәлелегендә кыярның үсеше бар. Шуны яки интернеттан башка орлыкның үсешен алып, дөрес тәртипне тактага беркетү. Уртанчы төркемнәрне интерактив тактада эшләтергә була).
- Балалар, бүгенге сәяхәтебез сезгә ошадымы? Нәрсә белән ошады? Рәхмәт сезгә, балалар. Мин сезнең белән горурланам. Сез апагызны игътибар белән тыңлыйсыз икән. Сез безнең табигатебезне сакларсыз дип ышанып калам.
Источник
Напоминаю, что в этом канале мы обсуждаем впечатления от изучения татарского языка русскоязычными, и какими удивительными для них бывают татарские слова, на которые сами татароязычные не обращают внимание.
Раньше мы разбирали меткие татарские слова, которые отсуствуют в русском языке, сегодня будет похожая тема.
Кунып сайрый талларда
Сегодняшняя тема будет касаться птиц и прочих летающих. Я сам птицами интересуюсь сугубо в кулинарном смысле, и никогда татарского разговора о живой птице не подслушивал. Однако, в поэтической речи, в стихах, песнях в культуру проникло много образов, связанных с птицами, и специфические глаголы.
Итак, первая — классическая татарская песня «Ай Былбылым» (Ай, Соловей-мой), про которую иногда плохо знающие татарский вирусно считают «про ребенка своего поет, «балам, балам«, мол «ребеной мой», говорит). На самом деле былбыл это такое, общетюркское или даже просто восточное слово про соловья, Полад Бюльбюль-оглы — это тот же самый «былбыл». Есть и другое татарское слово для соловья — сандугач, кстати, как правило, его знают никогда не учившие татарский русскоязычные, опять таки благодаря песням и популярной культуре.
В песне следующие строки:
Ай былбылым, вай былбылым,
Агыйделнең камышы;
Таң алдыннан чут-чут килә
Сандугачлар тавышы.
Ай былбылым, вай былбылым,
Агыйделдә таң ата;
Таңнар ата, өзелә үзәк,
Җырлата да елата.
Ай былбылым, вай былбылым,
Кунып сайрый талларга;
Синең хакта серләремне
Сөйлим (ачам) сандугачларга.
нас интересует вот эта строчка: Ай былбылым, вай былбылым, Куныпсайрыйталларга.
Ах соловей-мой, ох соловей-мой, ивам (а еще вербам) поет присев.
Только вот «петь» и «присесть» тут не простые слова, как в русском. Сайрау — специфическое слово для пения птиц и насекомых, человек — ул җырлый. Куну — это специальное слово, означающее «сесть на ветку, шест». То есть, самолет не сможет «кунырга«. Вертолет — в случае, если только садится на небоскреб ) Ботинок, вот, брошенный в крону дерева — может «кунырга». А еще «куну» — это встать на постой, в гости, переночевать, внезапно такое еще значение. И возможно как-то связано со словом «кунак«, гость.
Итого, перевод песни будет
Ах соловей мой, ох соловей мой
Камыш Белой Волги реки;
Перед рассветной_зарёй чуть-чуть идет (слышен)
Соловьев голос-их.
Ах соловей мой, ох соловей мой
На Белой Волге заря стреляет (зажглась);
Зори зажигаются, рвется центр (сердце, где-то внутри рвется)
Хочется петь и плакать (нечто заставляет петь и заставляет плакать)
Ах соловей мой, ох соловей мой
Ивам поет присев
Тебя посвященные тайны-мои
Расскажу-ка (расскрою-ка) соловьям
И соловьи сразу покраснели ????
В общем, мы, русские, говорим об этом действии тем же словом, что и про посадку человека на стул — сесть, присесть, а в татарском есть отдельное слово.
Талпына күңел
Еще одна песня, уже не классика из 80х, а популярная из 2000х, не в последнюю очередь из-за особой аранжировки — «Туган як» («Родной край»). Песня длинная, легко гуглится в интернете, нас интересует только припев:
Талпына куңел, талпына ашкына
Ярсуына түз, түз генә,
Каенлыкта җиләк пешкән,
Тиз үрелеп өз генә.
Первое же слово «талпыну» — то, что нам нужно. Слово означает «взмахивать крыльями, рваться, дергаться в попытке взлететь». Это слово производное возвратным залогом от более базового понятия — «талпу» — махать крылом. Как видите, в русском языке махать можно чем угодно, но в татарском для летательных движений есть отдельное слово, для человека не применимое. А весь припев переводится как:
Рвется душа, рвется зажигается
Буйство-свое терпи, терпи только,
В березняке ягода поспевшая,
Быстро потянувшись сорви только.
Тулпар — крылатый конь в татарской мифологии, аналог Пегаса. Его название, интересно, связано ли как-то с «талпу»?
А про самолеты?
Такое количество глаголов про детали движения птиц компенсируется тем, что зато ситуации, которые случаются с самолетами, высказать сложнее, чем в русском, на мой взгляд. Самая главная сложность в том, что татарский глагол «төшү» — «спускаться, снижаться» принимает множество значений, связанных со спуском, отбрасывание теней, нападением всяких напастей, внезапностью, с чуть начатостью, но незакончесностью действия (например, «ача төшү» — «приоткрыть»), и нужный смысл получается сочетанием «деепричастие + глагол». То же и про «төшерү» — «сделать так, чтобы спустился, опустить». Кое-что прозрачно:
приземлиться (т.е. штатно сесть на землю) — җиргә төшү (земла-на опуститься), очып төшү (летя опуститься)
посадить (самолет) — җиргә төшерү
Сложности лично у меня начинаются, когда что-то пошло не так. Похоже, единого слова «разбиться» про авиационное происшествие нет. Потому что «упасть» — «егылып төшү«, которое используется для навернувшегося человека, носит оттенок «завалившись упасть», а самолет не заваливается, а падает как маленькое тело с большой относительно его высоты. В новостях обычно пишут «очкыч һәлакәте булды«, «летательный_аппарат(удобное, емкое слово) катастрофа-его была», избегая употребления глагола. Потому что по идее разные слова, если самолет столкнулся с другим — бәрелешеп төште, развалился в воздухе — таралып төште, был сбит огнем — атып төшерелде. Обычно эти детали к моменту первых сообщений и неизвестны, поэтому общее высказывание — пропал с радаров, случилась авиакатастрофа.
Кстати, этим этот корень отличается в своем значении от других тюркских языков. В турецком düşmek в отношении самолета это именно падать, а не штатно снижаться, düşürmek — сбивать. Ходит байка, что один турок, встречавший самолет в Казанском Аэропорту, не особо знавший английский и русский, а татарский — специально не учивший, а лишь ориентировавшийся на похоже звучащие слова, чуть от сердца не умер, услышав, что самолет «төште», подумав — что разбился.
А вы какие специфически лётные татарские слова знаете? Делитесь в комментах!
Источник
Вахит Шавалиев
Высший разум
(762855)
6 лет назад
Кышкы урман.
Кыш − табигать фасыллары арасында иң салкыны. Алтын көз үтүгә, таягына таянып, ап-ак сакалын җирдән сөйрәп, кунакка кыш килә. Килә дә җир өстенә күбәләк-күбәләк карлар яудыра. Кар бөртекләре, җемелдәшеп, бер-берсе белән уйнап, Җир-анага коелалар. Кыш, шулай итеп, үзенең ак келәмен җәя.
Кыш ул битләрне өшетердәй зәмһәрир салкыннарга, күз күремен киметердәй бураннарга да бик бай. Көннән-көн соңрак чыккан кояш та, үзенең саранлыгын күрсәтеп, салкынча гына елмая. Кыш үзенең аклыгы, сафлыгы белән күңелгә якын, үзенчә матур.
Чын кышны, билгеле инде, урманда гына тоярга була. Ә кырлар, яз җиткәнче ял итәргә уйлап, ап-ак юрганга төренәләр дә тыныч кына тирән йокыга талалар. Анда ап-ак кардан башка берни дә күреп булмый. Урманда песнәкләрнең һәм урман гайбәтчесе саесканның агачтан агачка сикереп йөрүе кышкы урманга азмы-күпме җанлылык өрә. Ап-ак түшәк өстендәге җәнлек эзләре дә урманның бөтенләй үк йоклап ятмавын күрсәтә. Салкын көннәрдә агачлар бәс белән каплана. Әйтерсең агачларны үтә күренмәле ап-ак ефәк белән чорнап чыкканнар. Урман эчендә сузылып киткән чаңгы эзеннән барганда, чаңгы таягы белән агачка кагыласың, йомшак кына энҗе бөртекләре коела. Агачларның кышкы салкыннарда шартлаулары ишетелә. Пышылдап кына әйтелгән сүзләр дә еракларга яңгырый. Бөтен дөньяда матурлык, аклык, сихри тынлык. Бөтен дөньяга яшәү матурлыгы турында кычкырасы килә. Тик тукталып каласың. Синең тавышыңнан агачлардагы аклык коелыр да, матурлыкка зыян килер кебек.
Кышкы урман гаҗәеп матур шул! Кыргый җәнлекләр дә кышны һәрберсе үзенчә үткәрә. Аю кар астындагы өнендә йоклап ята. Төлке үзенә азык эзли. Тиен көз көне киптергән чикләвекләрен, гөмбәләрен ашый. Куян ак тунын кигән. Керпе кар астында йоклый.
Кышын кыргый җәнлекләргә яшәү бик авыр. Аларга азык җитми. Шуңа күрә без аларга бераз ярдәм итәргә тиешбез. Кошларга җимлекләр ясап элергә һәм аларны һәрвакыт карап, тулыландырып торырга кирәк.
Урман − безнең зур байлыгыбыз. Аның ямен җибәрмәсәк, агачларны кисмәсәк һәм сындырмасак, кошларны атмасак, урманны сакласак иде.
https://www.insha.ru/text/273
Stanislawa
Просветленный
(46784)
6 лет назад
Перевод рассказ – Татарско-русский и русско-татарский словари… tatpoisk.net›ТатПоиск›РассказТатарско-русский и русско-татарский словари онлайн. перевод слов с татарского и русского языков.
рассказы про лес на татарском языке – RodRus.Com
rodrus.com›Славянская Поисковая Система›… лес на татарском языке
Истории и рассказы: личные истории алкоголизма, жизнь с алкоголиком, исповедь алкоголика (4). ..Рассказы о семинаре йога на природе в мае 2012.
рассказ о школе на татарском языке
tsb.com.ru›cfg/links.php?do=/rasskaz…na-tatarskom…
рассказ осенний лес на татарском языке Главная; О …О этом сайте …Пятерки в школе …РАССКАЗ НА ТАТАРСКОМ ЯЗЫКЕ ПРО СПОРТ Язык: рус. Дата: 05.03.13 Имя: rasskaz-na-tatarskom-yazyke-pro-sport.zip.
небольшие рассказы на тему зимний лес на татарском языке
all-sms.com›Default.aspx…
Звучит как музыка, нам сердце услаждая В международный день родного языка На языке родном тебе мы пожелаем: Люби язык, храни на день и на века! ..Поиск по сайту. что такое родина сочинение на татарском.
5 февраля 2015
сочинение на татарском языке на тему в осеннем лесу…
jocd.ne.hfhconference.com›?…na_tatarskom_yazyke…v…
По вашему запросу найдено : сочинение на татарском языке на тему в осеннем лесу. ..* 5 дек 2014 …«короткий рассказ на татарском языке на тему осенняя природа». ..
Источник